Rok 972. Najstarsza data na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Czemu? Bo wtedy rozegrała się pierwsza wielka bitwa naszej historii.
Skrócone podsumowanie bitwy pod Cedynią
24 czerwca 972 roku, Cedynia. Nad Odrą spotykają się dwie siły — młode państwo Piastów i niemiecka Marchia Łużycka. Mieszko I, świeżo po chrzcie, pokazuje zbrojną odpowiedź na próbę zastraszenia ze strony margrabiego Hodona. W wyniku genialnej zasadzki polskie wojska rozbijają niemiecką jazdę. Pierwsza udokumentowana bitwa w historii Polski kończy się pełnym zwycięstwem.
Jakie były przyczyny bitwy pod Cedynią?
Po objęciu Pomorza Zachodniego, Mieszko I stanął ością w gardle niemieckim możnowładcom. Margrabia Hodon postanowił działać — nie z rozkazu cesarza, a z własnej ambicji.² Celem było uderzenie wyprzedzające, siłowe pokazanie, kto tu rządzi. Mieszko odpowiedział bez słów — zbrojnie.
Kiedy miała miejsce bitwa pod Cedynią?
Bitwa miała miejsce 24 czerwca 972 roku. Letni świt. Dzień św. Jana Chrzciciela. Przeprawa przez Odrę i dwa starcia, które zaważyły na losach Pomorza i reputacji Piastów.
Kto uczestniczył w bitwie pod Cedynią?
Po stronie Polski: Mieszko I — władca Polan, jego drużyna oraz wojska lokalne. Czcibor — brat księcia, dowódca uderzenia z flanki. Po stronie niemieckiej: margrabia Hodon i graf Zygfryd z Walbeck. Trzon sił: ciężkozbrojna jazda saska.
Przebieg bitwy pod Cedynią
Pierwsze starcie — bród na Odrę. Niemcy atakują z rozmachem. Mieszko pozoruje odwrót, odciąga przeciwnika w głąb. Niemiecka kolumna rozciąga się, traci zwartość. Wtedy, z lasu na wzgórzach, rusza Czcibor. Uderza z flanki. Osaczeni Niemcy tracą inicjatywę. Wpadają w panikę. Bitwa zamienia się w rzeź. Hodon ledwo uchodzi z życiem.
Kto wygrał bitwę pod Cedynią?
Polska. W pełnym wymiarze. Hodon przegrał starcie, kampanię i twarz. Wojska Mieszka nie tylko obroniły terytorium, ale też pokazały, że Piastowie to nie pograniczni książątka — to gracze polityczni. Zwycięstwo było strategiczne i symboliczne.
Dowódcy w bitwie pod Cedynią
Mieszko I — pierwszy władca Polski, mistrz polityki i taktyki. Czcibor — skuteczny i lojalny brat, bohater zasadzki. Hodon — ambitny, ale przecenił swoje siły. Zygfryd — ocalały uczestnik, późniejszy świadek relacji przekazanej przez jego syna, kronikarza Thietmara.
Straty i ofiary w bitwie pod Cedynią
Brak twardych danych. Według Thietmara — niemal cała elita rycerstwa Hodona poległa. Polska strona poniosła straty w pierwszej fazie starcia, ale druga zakończyła się pogromem przeciwnika.
Konsekwencje Bitwy pod Cedynią
Cesarz Otton I zażądał od Mieszka i Hodona wyjaśnień. Spotkali się w Quedlinburgu w 973 roku. Mieszko wysłał syna — Bolesława Chrobrego — jako zakładnika pokoju.¹⁰ Cedynia nie zmieniła mapy, ale zmieniła układ sił. Polska nie była już postrzegana jako peryferyjny byt — zyskała respekt.
Bitwa pod Cedynią w grach bitewnych
Bitwa idealna do rozegrania na stole. W “Saga: Age of Vikings” można wcielić się w drużynę Piastów lub Sasów. Użyć mechaniki zasadzki i pozorowanego odwrotu. W “Hail Caesar” — pełne starcie z odwzorowaniem topografii: bród, wzgórze, gęsty las. Świetna baza pod dioramę: niemiecka jazda atakująca w dolinie, polska zasadzka z góry. Dla modelarzy — początek polskiej legendy w 28 mm.