Opublikowano

Historia CSS Virginia i jej znaczenie w bitwie pod Hampton Roads

Historia CSS Virginia i jej znaczenie w bitwie pod Hampton Roads

Historia CSS Virginia


CSS Virginia to pierwszy pancerny okręt Konfederacji. Powstała z improwizacji. Jej podstawą był wrak USS Merrimack – amerykańskiej drewnianej fregaty parowej z 1855 roku.

Dlaczego Unia zatopiła własny okręt?


Gdy w 1861 roku wybuchła wojna secesyjna, Unia musiała opuścić stocznię w Norfolk w Wirginii. Bała się, że stocznia i okręty wpadną w ręce Konfederatów. Rozkaz był jasny: zniszczyć wszystko, czego nie można zabrać. Załoga Merrimacka celowo podpaliła własny okręt i zatopiła go na płytkiej wodzie. Ale to nie wystarczyło.

Jak Konfederaci stworzyli pancernik?


Konfederaci wydobyli wrak Merrimacka, który tylko częściowo spłonął. Przez 5 miesięcy przebudowywali go w stoczni w Norfolk. Z drewnianej fregaty zrobili żelaznego kolosa:

Kadłub obili 2-warstwowym pancerzem (4 cale stali + 24 cale dębu)
Na dziobie zamontowali 700-kilogramowy taran
Na górze zbudowali kazamatę (pancerną "skrzynię") z 10 działami

Nowy okręt nazwali CSS Virginia, choć często mylono go z oryginalnym Merrimackiem.

Bitwa pod Hampton Roads (8-9 marca 1862)


Dzień 1: Masakra drewnianych okrętów


8 marca Virginia wyruszyła przełamać blokadę Unii. Atak był szokujący:

USS Cumberland: Virginia starła go z powierzchni wody taraniem. Drewniany okręt zatonął w 45 minut, zabierając 121 marynarzy.

USS Congress: Pancernik ostrzelał go z 20 metrów, wywołując pożar. Gdy załoga Congressa poddała się, doszło do kontrowersyjnego incydentu – strzelaniny podczas ewakuacji rozbitków. Unia oskarżyła Konfederatów o celowe ostrzeliwanie ratujących się ludzi (zginęło 240 osób). Konfederaci twierdzili, że ich ogień był skierowany na nadbrzeżne baterie Unii, które wciąż atakowały Virginię.

USS Minnesota: Uszkodzony, osiadł na mieliźnie.

Dzień 2: Pojedynek Titanów


9 marca Konfederaci chcieli dokończyć dzieła. Na ich drodze stanął USS Monitor – dziwaczny okręt Unii z obracającą się wieżą.

Bitwa wyglądała (na tamte czasy) jak science-fiction:

Przez 4 godziny okręty wymieniały salwy z odległości 15-50 metrów (pół długości boiska piłkarskiego)

Virginia wystrzeliła 70 pocisków. Monitor – 41. Żaden nie przebił pancerza.

Monitor próbował strzelać w wizjery działowe Virginii. Virginia próbowała staranować Monitora. Bez skutku.

Remis? Tak, ale…
Obie strony ogłosiły zwycięstwo, ale prawda była inna: to Unia wygrała strategicznie. Virginia nie przełamała blokady. Konfederaci musieli ją sami zatopić 11 maja 1862, gdy Unia odbiła Norfolk.

Dane techniczne CSS Virginia


Długość: 83,8 m
Szerokość: 15,6 m
Zanurzenie: 6,4 m
Prędkość: 5-6 węzłów
Uzbrojenie: 2 działa Brooke (178 mm), 2 działa Brooke (160 mm), 6 dział Dahlgrena (229 mm), 2 haubice
Pancerz: 102 mm (kazamata), 25-76 mm (burty)
Załoga: 320 osób

Dlaczego Virginia zmieniła historię?

Koniec ery drewnianych okrętów: Po Hampton Roads wszystkie marynarki świata zaczęły budować pancerniki.
Rewolucja w taktyce: Taranowanie i walka na ultra-bliskie dystanse stały się standardem.
Moralne zwycięstwo Konfederatów: Virginia udowodniła, że przemysł Południa może konkurować z Północą.

Paradoks: Choć Virginia istniała tylko 3 miesiące, stała się legendą. Jej nazwę nosiło potem 5 amerykańskich okrętów – mimo że formalnie była “zdradzieckim” okrętem rebeliantów.

Chcesz przeprowadzić symulacje bitwy pod Hampton Roads ? W naszym sklepie znajdziesz modele okrętów z okresu wojny secesyjnej. https://minimodele.pl/wojna-secesyjna/